---

โรคข้อและกระดูกสันหลังอักเสบคืออะไร

17/09/2567 16:01:29 | Views: 2,374

โรคข้อและกระดูกสันหลังอักเสบคืออะไร

                  โรคข้อและกระดูกสันหลังอักเสบ หมายถึง กลุ่มโรคที่มีการอักเสบของข้อกระดูกสันหลังและข้อระยางค์ (แขนและขา) ร่วมกับการอักเสบของปลายเอ็นส่วนที่ยึดติดกับกระดูก ซึ่งก่อให้เกิดอาการปวดตึงหลัง ปวดข้อของแขนหรือขา และเจ็บที่เอ็น นอกจากนี้ยังอาจมีอาการแสดงในระบบอื่นๆ เช่น ผื่นผิวหนัง ตาแดง ตามัว หรือท้องเสีย เป็นต้น

 

อะไรคือปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้ ข้อกระดูกสันหลังอักเสบจากการยึดติด?

            1. อายุ สัญญาณและอาการของโรคข้อกระดูกสันหลังอักเสบจากการยึดติดมักเกิดขึ้นในช่วงวัยรุ่นตอนปลายหรือวัยผู้ใหญ่ตอนต้น

            2. เพศ ผู้ชายมีความเสี่ยงต่อการเเกิดโรคข้อกระดูกสันหลังอักเสบจากการยึดติดมากกว่าผู้หญิง

            3. ปัจจัยด้ายพันธุกรรม โรคข้อกระดูกสันหลังอักเสบจากการยึดติดมีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้นในผู้ที่มียีน HLA  B27

 

อาการของโรคกระดูกสันหลังอักเสบยึดติด

              อาการช่วงเเรกของโรคกระดูกสันหลังอักเสบเเบบยึดติด อาจมีอาการปวดตึงอย่างมากบริเวณหลังส่วนล่าง เเละสะโพกโดยเฉพาะตอนเช้าหลังตื่นนอน และเวลานั่งท่าเดิมๆ เป็นเวลานานๆ อาจมีอาการปวดคอและเหนื่อย ไม่มีแรง อาการอาจดีขึ้นหรือแย่ลงเป็นบางเวลา และอาจหายปวดไปเป็นช่วงๆ เมื่อกระดูกสันหลังอักเสบนาน ๆ จะมีหินปูนมาจับบริเวณกระดูกสันหลัง ทำให้กระดูกสันหลังเชื่อมติดกัน หลังจะแข็ง ก้มไม่ได้ ในบางรายอาจมีการเชื่อมกันของกระดูกซี่โครง ทำให้หายใจลำบาก อาจมีการอักเสบของข้ออื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ข้อเข่า ข้อสะโพก หรือมีการอักเสบของเส้นเอ็น เช่น เส้นเอ็นร้อยหวาย เส้นเอ็นฝ่าเท้า บางรายเมื่อเป็นนาน ๆ อาจมีอาการนอกระบบข้อ เช่น ปอดอักเสบ หรือหัวใจอักเสบได้

 

อาการของโรคกระดูกสันหลังอักเสบยึดติด

1. หลังปวดตึง

          1.1. ส่วนใหญ่อาการที่พบเจอในโรคกระดูกสันหลังอักเสบยึดติดจะเป็นอาการปวดตึงของหลัง ซึ่งผู้ป่วยอาจรู้สึกดีขึ้น เมื่อทำกายบริหาร เเต่หลังจากนั้นอาจกลับมามีอาการปวดตึงใหม่อีก หรืออาการอาจจะเเย่ลง

          1.2. ช่วงเช้าหลังตื่นนอน เเละระหว่างนอน อาการปวดตึงอาจเเย่ลงจนรบกวนการนอนของผู้ป่วยได้

          1.3. ปวดช่วงสะโพก

1. ข้ออักเสบ

          2.1. อาการข้ออักเสบสามารถกระทบได้ทั้งกระดูกสันหลัง เช่นเดียวกับสะโพกเเละเข่า

          2.2. ปวดช่วงข้อต่อหลังมีการเคลื่อนไหว

          2.3. ข้อต่ออ่อนเเอลง

          2.4. มีอาการบวม และร้อนตรงบริเวณที่มีการอักเสบ

1. โรคประสาทอักเสบ

          3.1. มีอาการปวดอักเสบตรงช่วงกระดูกที่เชื่อมต่อกับเส้นเอ็น

          3.2. บริเวณของร่างกายที่อาจได้รับผลกระทบได้เเก่ กระดูกหน้าเเข้งส่วนบน ส้นเท้า เเละช่วงซี่โครงที่เชื่อมต่อกับกระดูกอก ซึ่งเมื่อซี่โครงได้รับผลกระทบคนไข้อาจมีอาการเจ็บหน้าอกเเละทำให้การขยายอก ยากมากขึ้น เมื่อหายใจเข้าลึกๆ

1. เหนื่อยล้า

         4.1. อาการเหนื่อยล้าเป็นอาการที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยโรคกระดูกสันหลังอักเสบยึดติดที่ยังไม่ได้รับการรักษา ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกเหนื่อย เเละไม่มีเเรง

 

ข้อกระดูกสันหลังอักเสบจากการยึดติด รักษาด้วยวิธีใดบ้าง?

            จุดประสงค์ของการรักษาโรคกระดูกสันหลังอักเสบจากการยึดติด คือ เพื่อบรรเทาอาการปวดและเพื่อป้องกันหรือชะลอภาวะแทรกซ้อนที่อาจก่อให้เกิดอาการกระดูกสันหลังผิดรูป การรักษาโรคกระดูกสันหลังอักเสบจากการยึดติด มักประสบความสำเร็จมากที่สุด เมื่อได้รับการรักษาก่อนที่ข้อต่อจะเสียหายอย่างไม่สามารถกลับคืนมาได้ การรักษาโรคกระดูกสันหลังอักเสบจากการยึดติดมีหลายวิธี รวมไปถึงการใช้ยา การบำบัด การผ่าตัด ตลอดจนการเปลี่ยนวิถีชีวิตและการรักษาตัวที่บ้าน

         1. การใช้ยารักษา แพทย์อาจสั่งยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) เพื่อบรรเทาอาการอักเสบ ปวด และตึง หากผู้ป่วยไม่ตอบสนองต่อ NSAIDs แพทย์อาจใช้ยาทางชีววิทยาเช่น ตัวป้องกันเนื้องอกเนื้อร้าย(a tumor necrosis factor blocker) หรือ interleukin-17 เป็นทางเลือก

         2. การบำบัด แพทย์หรือนักกายภาพบำบัดการแนะนำท่าทางการออกกำลังกาย รวมไปถึงการออกกาลังกายเพื่อคงการพิสัยการเคลื่อนไหว และการยืดเพื่อบรรเทาอาการปวด และคงความยืดหยุ่นของข้อต่อ นอกจากนี้คนไข้อาจได้รับคำแนะนำให้นอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ ปรับท่าทางการเดิน รวมถึงออกกำลังหลังและหน้าท้องเพื่อให้อยู่ในท่าทางที่ตรงไม่โค้งงอ

         3. การผ่าตัด โดยทั่วไปการผ่าตัดไม่จำเป็นสำหรับโรคกระดูกสันหลังอักเสบจากการยึดติด อย่างไรก็ตามในบางกรณีที่รุนแรงซึ่งมีอาการปวดเฉียบพลันหรือความเสียหายของข้อต่อ แพทย์อาจแนะนำให้ทำการผ่าตัดเพื่อเปลี่ยนข้อที่เสียหาย

การดูแลตนเอง เมื่อเป็นโรคข้อและกระดูกสันหลังอักเสบ

ถึงแม้ว่าผู้ป่วยโรคนี้จะมีความเจ็บปวดจากการอักเสบของข้อ แต่ผู้ป่วยส่วนใหญ่ก็สามารถดำรงชีวิตได้เช่นคนทั่วไป การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งจำเป็น เพราะจะช่วยเพิ่มสมรรถภาพการทำงานของร่างกายและลดความพิการของข้อและกระดูกสันหลังลงได้

 

ข้อควรจำ 

             โรคข้อและกระดูกสันหลังอักเสบเป็นโรคชนิดหนึ่งที่มีการอักเสบของข้อกระดูกสันหลังและข้อรยางค์ของแขนและขา ร่วมกับการอักเสบของปลายเอ็นส่วนที่ยึดติดกับกระดูก โดยที่ผู้ป่วยส่วนหนึ่งจะมีผื่นผิวหนัง เล็บผิดปกติ ท้องเสียเรื้อรัง ม่านตาอักเสบ เยื่อบุตาอักเสบ หรือลิ้นหัวใจรั่วร่วมด้วย

             โรคนี้พบบ่อยในช่วงวัยรุ่นถึงวัยกลางคน โดยพบในผู้ชายบ่อยกว่าผู้หญิง 2 ถึง 3 เท่า สมาชิกในครอบครัวของมีโอกาสเป็นโรคนี้มากขึ้นกว่าประชากรทั่วไป

             การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ การทำกายภาพบำบัด และการใช้ข้ออย่างถูกวิธี ร่วมกับการใช้ยารักษาโรคจะช่วยให้ท่านสามารถทำกิจวัตรประจำวันและมีคุณภาพชีวิตดีเหมือนคนปกติ

---

บทความโดย

---